Przejdź do treści

Pomnik Łodzian

Pomnik Łodzian tworzy 16 890 imiennych kostek, które wbudowano w posadzkę ulicy Piotrkowskiej w Łodzi na odcinku między skrzyżowaniami z ulicami Struga/Tuwima i Zamenhofa/Nawrot. Idea budowy Pomnika była prosta – miał on być zbudowany nie dla łodzian, ale przez nich samych. Pomnik miał uzewnętrzniać aktywny i pozytywny stosunek mieszkańców do swego miasta. Na Pomnik Łodzian składają się aż trzy pomniki, wybudowane w różnych latach. Pierwszym, składającym się z 13 454 kostek, jest Pomnik Łodzian Przełomu Tysiącleci, wzniesiony w latach 2000-2003. W roku 2014 dołączyły do niego Pomnik Łodzian Nowego Millenium (3046 kostek) oraz Pomnik Łódzkiej Tożsamości (390 kostek).

Pomnik Łodzian Przełomu Tysiącleci

Pomysł na pierwszą część Pomnika Łodzian – Pomnik Łodzian Przełomu Tysiącleci – zrodził się w końcu XX wieku w Fundacji Ulicy Piotrkowskiej. Na początku powstawania idei Pomnika brano pod uwagę kilka różnych jego form: między innymi wielki kopiec usypany wspólnie przez łodzian. Idea była bowiem prosta – miał to być pomnik zbudowany nie dla łodzian, ale przez nich samych, z sumy ich wspólnej energii. Pomnik miał uzewnętrzniać aktywny i pozytywny stosunek do wspólnoty mieszkańców miasta w wyjątkowym czasie przełomu. Projektantem ostatecznego kształtu Pomnika jest architekt Zbigniew Bińczyk, od początku powstania Fundacji aktywnie z nią związany i członek łódzkiej grupy „urządmiasta”. Pomnik stanowił część nawierzchni głównej ulicy Łodzi – ulicy Piotrkowskiej. Oryginalnie ułożony był w osi ulicy w pasie o szerokości 1,56 m i długości 340,00 m z ponad 13 454 kostek z płytkami żeliwnymi zawierającymi imiona i nazwiska ich fundatorów. Pomnik zawiera aż trzysta tysięcy liter! Ta forma Pomnika potwierdziła autentyczne, emocjonalne związki łodzian z główną ulicą miasta i zainicjowała powszechną miejską tożsamość.

Pierwsze kostki zostały ułożone w grudniu 2000 roku, a w roku 2003 zakończono budowę Pomnika Łodzian Przełomu Tysiącleci. Zainteresowanych kupnem było wtedy tak wielu, że Pomnik zajął większy obszar, niż początkowo planowano, a i tak nie każdy z zainteresowanych w końcu zdążył wykupić swoją kostkę. Zgłoszenia nadchodziły jeszcze długo po zamknięciu sprzedaży. W ceremonii uroczystego odsłonięcia pomnika uczestniczyło kilkaset jego fundatorów. Pomnika zazdrościli łodzianom mieszkańcy innych, nie tylko polskich miast. Piotr Trzaskalski nakręcił o Pomniku film pt. „Time Lies In The Street” w ramach ogólnoeuropejskiego przedsięwzięcia „Europe’s Old New Faces”.

Pomnik Łodzian Nowego Millenium

W 2012 roku Fundacja Ulicy Piotrkowskiej postanowiła kontynuować ideę budowy Pomnika wykorzystując okoliczność związaną z przebudową nawierzchni ulicy Piotrkowskiej. Idea ta znalazła powtórnie odzwierciedlenie – tym razem w Pomniku Łodzian Nowego Millenium. Wszyscy, którzy byli zbyt młodzi, zbyt zabiegani, zbyt nieufni, zbyt daleko, zbyt mało lubiący ulicę Piotrkowską, albo zwyczajnie nie zdążyli kupić kostki, mieli okazję uczynić to raz jeszcze. W roku 2014 Pomnik Łodzian Nowego Millenium uzupełnił 3046 kostkami dotychczasowy Pomnik Łodzian Przełomu Tysiącleci. Przy okazji przebudowy ulicy Piotrkowskiej zmieniono formę oryginalnego Pomnika. Aby pomieścić wszystkie kostki na jednym, wspomnianym wyżej odcinku ulicy, postanowiono, że kostki zostaną ułożone nie po pięć, jak uczyniono to pierwotnie, ale po dziesięć w jednym rzędzie. Dzięki temu nie tylko skupiono wszystkie kostki obok siebie, ale także ułatwiono ich wyszukiwanie.

Pomnik Łódzkiej Tożsamości

W roku 2014 zdecydowano ponadto o ułożeniu trzeciego pomnika – Pomnika Łódzkiej Tożsamości – upamiętniającego ważne dla historii i teraźniejszości naszego miasta osoby i instytucje. W idei wzniesinia Pomnika Łódzkiej Tożsamości zawierała się chęć ich trwałego zapisania w pamięci łodzian. Inicjatywa zakładała wbudowanie w posadzkę ulicy Piotrkowskiej kostek – identycznych, jak z Pomników Łodzian Przełomu Tysiącleci oraz Nowego Millenium. Dla wyłonienia 390 osób i instytucji, które w ten sposób postanowiono uhonorować, powołano kilkunastoosobową kapitułę budowy Pomnika. Realizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki współpracy z Urzędem Miasta Łodzi.